Mijn antwoorden op de eindejaarsvraagjes

Ingediend op december 29th, 2016 door bartcaron

Nog te verschijnen in het kunsttijdschrift Vlaanderen

Wat was uw meest memorabele kunstmoment van het afgelopen jaar?
Er waren er vier vorig jaar.
Het concert van de Israëlisch/Amerikaanse contrabassist Avishai Cohen met zijn trio en de Brussels Philharmonic in de Bijloke in Gent. Of hoe jazz, klassieke muziek en folk in elkaar overvloeien, gebracht door een begenadigd en charismatisch podiumpersoonlijkheid
De tentoonstelling van Jheronimus Bosch in zijn thuisstad. Commentaar overbodig.
De voorstelling van de Australische Gravity & Other Myths ‘A Simple Space’ op het circusfestival Perplx in Kortrijk-Marke. Adembenemende, hedendaagse, ontroerende voorstelling door zeven acrobaten die de wetten van de zwaartekracht uitdagen.
Het concert van Blindman & Collegium Vocale tijdens het Festival van Vlaanderen Kortrijk, of hoe de mix van oude en hedendaagse muziek een hemels effect veroorzaakt in je ziel.

Welk boek, kunstwerk, film, bouwwerk… moeten onze lezers volgens u gezien hebben?
Woon een concert bij van de Zwitserse violiste Amandine Beyer, vooral als ze de Sonates en Partita’s van Bach, geschreven voor voor solo viool, speelt
Lees het werk van Georges Simenon, begenadigd verteller van wie de psychologische romans tijdloos zijn.
Ga kijken naar de Abdij van Fontenay, in de Bourgogne, gesticht door Sint-Bernardus van Clairvaux, vooral de Romaanse abdijkerk uit de 12de eeuw. Werelderfgoed, indrukwekkend door haar eenvoud en helderheid.

Naar wat kijkt u uit in dit komende jaar?
Ik kijk uit naar Dansand van het kunstencentrum KAAP, meer bepaald bij Vrijstaat O, op het strand van Oostende, hedendaagse dans van topniveau. (meer…)

---

Onwaarschijnlijke druk op projectsubsidies Kunsten

Ingediend op december 22nd, 2016 door bartcaron

In het kader van het Kunstendecreet zijn er elk jaar 3 rondes waarin kunstenaars en organisaties een projectsubsidie kunnen aanvragen.
In juni vielen heel wat organisaties uit de boot bij de toekenning van de structurele subsidiëring, daarom vreest de sector dat deze (ooit) gevestigde waarden massaal hun toevlucht zullen zoeken tot de projectsubsidies. En dat terwijl die pot, ondanks een geringe uitbreiding, nog steeds ruimschoots te klein is.

Uit cijfers die ik opvroeg, blijkt die vrees niet ongegrond. Van de 37 organisaties die ondanks een positief rapport geen structurele werkingssubsidie (meer) kregen, dienden er 10 een aanvraag in voor projectsubsidies, samen goed voor een totaalbedrag van 1,7 miljoen euro. Dit is één zesde van het totaal van 10,9 miljoen dat door organisaties werd aangevraagd in de eerste subsidieronde van dit werkjaar.
De minister verklaarde tijdens de vergadering van de Cultuurcommissie van het Vlaams parlement onlangs nog: “De beslissing die ik ten laatste op 15 januari zal moeten nemen, zal wel rekening houden met een stuk aanvulling op de beslissing van 30 juni. Het kan dan zowel over disciplines als over regio’s gaan. Natuurlijk ‘een stuk’, want het is de bedoeling dat de projectenpot voor talent wordt gebruikt. Ook daar zal ik voor een afweging staan, die ik daarna voor u zal verantwoorden. Daar zal dan misschien ten aanzien van de beoordelingscommissies opnieuw iets meer spanning op komen. Om de redenen die ik net noemde, gaan we ons niet beperken tot ‘goed’ en ‘zeer goed’. Misschien gaan we nu diegenen die ‘voldoende’ halen er ook bij nemen. Maar ik moet een goed evenwicht vinden tussen: ten eerste, de adviezen van mijn beoordelingscommissies zo goed mogelijk volgen; ten tweede, jong talent de kansen geven die ze in de projectenpot verdienen; ten derde, een aantal organisaties opvissen – het zal zeker geen grote opvisronde worden, ik wil iedereen elke droom of illusie ontnemen – zaken zullen we, gezien het landschap qua werkingssubsidies, mogelijk wel een beetje kunnen bijsturen.” (meer…)

---

Stel dieren minder op de proef

Ingediend op december 18th, 2016 door bartcaron

Wij dienen een voorstel van resolutie in om de praktijk van dierproeven in Vlaanderen waar mogelijk af te bouwen. De overheid heeft de plicht dierenleed maximaal te vermijden. Vlaanderen moet veel actiever inzetten op de alternatieven voor dierproeven. Deze resolutie is een concreet en werkbaar voorstel, naar Nederlands voorbeeld.

Elk jaar worden in Vlaanderen tussen de 200.000 en 300.000 proefdieren gebruikt, in meer dan 120 erkende laboratoria. Driekwart van de proefdieren zijn knaagdieren, daarna volgen vissen en vervolgens vogels als grootste groepen.
In 2015 werden iets meer primaten gebruikt dan het jaar voordien. Honden, paarden en ezels worden het vaakst hergebruikt (aan verschillende proeven bloot gesteld). En er worden jaarlijks meer dan 1.500 honden, 200 à 300 runderen en meer dan 2.000 varkens gebruikt als proefdier. 20,5 % van de dieren heeft te maken met ‘ernstig ongerief’, 4,7 % overleeft de tests niet.
Het gaat dus niet enkel over muizen en ratten, maar ook over grotere zoogdieren. Bovendien heeft de schokkende undercoverreportage van Gaia, aan het Animalarium van de VUB, aangetoond dat de omstandigheden ook voor knaagdieren soms ronduit sadistisch zijn. Hoog tijd voor een eigentijds beleid op maat van dieren. De overheid heeft alle sleutels in handen om te werken aan een uitfasering van proeven op gewervelde dieren. (meer…)

---

CultuurInvest is een peperdure flop

Ingediend op december 15th, 2016 door bartcaron

De steun aan creatieve economie via CultuurInvest koste de voorbije tien jaar zowat 10 miljoen euro aan de gemeenschap. Voor een een totaal van 11 miljoen aan toegekende leningen en participaties. Voor 70 projecten op tien jaar, amper 7 per jaar. De resultaten zijn zwaar ondermaat.

Vandaag was er een hoorzitting in de commissie Cultuur van het Vlaams parlement over Cultuurinvest. Er is een evaluatie gemaakt door Idea Consult. De evaluatie was niet mals. CultuurInvest, binnen de schoot van PMV, is opgericht om investeringen in de culturele en de creatieve industrie te ondersteunen. Het gaat om bedrijven in audiovisueel, beeldende kunsten, design, gaming, gedrukte media, mode, muziek, nieuwe media, podiumkunsten, erfgoed, architectuur, reclame en communicatie.
Het fonds is tien jaar geleden opgericht om financiële zuurstof te verlenen via achtergestelde leningen en kapitaalparticipaties aan creatieve ondernemers. Daarnaast biedt CultuurInvest ondersteuning door middel van coaching en advies bij investeringsaanvragen en portefeuillebedrijven. (meer…)

---

Bescherming haalt eerste verjaardag niet

Ingediend op december 8th, 2016 door bartcaron

10 hectare historisch poldergrasland in het gebied tussen Brugge en Zeebrugge, dat door de bescherming vorig jaar gebetonneerd was, wordt nu zelf gebetonneerd.

In haar recente beleidsbrief Omgeving ging minister Schauvliege er prat op: “De meest waardevolle historisch permanente graslanden in de Polders werden door de Vlaamse Regering definitief vastgelegd en zijn nu definitief beschermd.” Ze refereert daarbij aan het besluit van de Vlaamse Regering van 28 november vorig jaar waarbij een aantal historisch permanente graslanden via het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) werden aangeduid als ecologisch kwetsbaar blijvend grasland (EKBG). (meer…)

---

Tax shelter in de podiumkunsten: ‘Staat aan de deur van het theater echt een geldezeltje te wachten?’

Ingediend op december 4th, 2016 door bartcaron

Na de film, kunnen straks ook de podiumkunsten van het systeem van de tax shelter gebruik maken. Is dit het nieuwe wonder waardoor een stevige stroom van private gelden naar de kunsten vloeit? Staat er aan de deur van het theater echt een geldezeltje te wachten? Het systeem bestaat al enkele jaren in de filmsector en heeft daar gezorgd voor een stevige pot geld voor nieuwe films. Al is de wet in 2014 wel gerepareerd want er waren misbruikende kapers op de kust. Is dit systeem zinvol voor de non-profit sector, in concreto voor de podiumkunsten? Mag ik hier ernstig aan twijfelen?

Wat is die tax shelter en hoe zit die in elkaar? Het is een belastingvrijstelling voor vennootschappen die investeren in een Europees podium- of theaterwerk. Zo lees je het overal: een systeem om minder belastingen te betalen. of nog: “door toepassing van een Tax Shelter realiseert een vennootschap fiscale en financiële voordelen.” Het is geen subsidiesysteem.

Hoe het werkt? Een deel van de vennootschapsbelasting dat een bedrijf aan de staat moet betalen, wordt door dat bedrijf geïnvesteerd in een film- of podiumproductie. Het bedrijf dat investeert krijgt een voorlopige belastingvrijstelling van 310% op het investeringsbedrag. (meer…)

---

Dierenwelzijn, een daadkrachtige minister?

Ingediend op november 30th, 2016 door bartcaron

Deze ochtend met minister Ben Weydts vergaderd over de beleidsbrief Dierenwelzijn 2016-2017. Toch merkwaardig die Ben Weydts. Op het vlak van dierenwelzijn is hij de meest progressieve minister die ons landje ooit heeft gekend. Dat blijk ook uit zijn beleidsbrief die bulkt van de ambitie. In dit geval overheerst het enthousiasme zelfs de scepsis die we koppelen aan zijn aankondigingspolitiek. Dierenwelzijn wordt heel breed benaderd. Om het lichtelijk overdreven te stellen: zowat elke diersoort krijgt een paragraaf. Voor haast allen worden de pijnpunten opgesomd en voor velen wordt een passende oplossing in het vooruitzicht gesteld. Liever dat dan wollige vrijblijvendheid.
Wel voel ik enige discrepantie tussen de aanpak van de sympathieke gezelschapsdieren en de economische landbouwhuisdieren. Het siert de minister alleszins dat hij een Europese voortrekker wil zijn van dierenrechten binnen de veeteelt, maar dat Europese niveau mag geen paraplu zijn om mistoestanden niet meteen aan te pakken. Wat we zelf beter kunnen, moeten we zelf beter doen. Vlaamse diervriendelijkheid is een label dat concurrentieel voordeel kan opleveren. Nudging in de slagerij.

Maar helaas, het is niet al goud wat blinkt. Er komt in 2018 een verbod op chirurgische biggencastratie, zelfs als er ondertussen geen algemeen Europees verbod wordt afgesproken. We gaan de minister helpen. We hebben samen met sp.a een voorstel van decreet ingediend. Hopelijk wordt het door de meerderheid gesteund. (meer…)

---

Een bizar debat over Nederlandstalig onderwijs in Brussel

Ingediend op november 16th, 2016 door bartcaron

Was me dat een vreemd debat in het Vlaams parlement: over voorrangsregels voor soorten Nederlandstaligen in Brussel. Niet meteen mijn vakgebied, maar ik heb toch met stijgende verbazing geluisterd.

N-VA wil in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel voorrang voor kinderen die het lager onderwijs in het Nederlands volgden – logisch. Maar een bijkomende voorwaarde voor die voorrang is dat ook ouders Nederlands spreken. In de realiteit spreken veel van deze etnisch diverse ouders echter een andere taal thuis.
Het gevolg is dat er vele honderden van deze kinderen van anderstalige ouders (zullen) worden uitgesloten. Zijn dat geen toekomstige Vlamingen? Moeten ze een school zoeken in de Rand of zich maar wenden tot het franstalig onderwijs? Liever verfransen?
Waarom heeft Vlaanderen dan decennia lang geïnvesteerd in Nederlandstalige cultuur en onderwijs? Om het Nederlands opnieuw te versterken toch? En nu er een grote vraag is, worden de Nederlandstaligen in soorten ingedeeld. Sterker nog, de Vlaams gezinde politici duwen het Nederlands achteruit.
Het is alsof je enkel naar het theater (KVS, Kaai, Bronks…) mag als je ouders ook Nederlands spreken.
Vreemde hersenkronkel van N-VA, toch? Of behouden ze het Nederlandstalig onderwijs liever voor voor Nederlandstaligen met een wit vel en een oerVlaamse stamboom?

---

West-Vlaanderen wil niet het dood spoor van de NMBS zijn

Ingediend op november 14th, 2016 door bartcaron

Het is nogal uitzonderlijk als de zes Vlaamse politieke partijen die in het Vlaams en federaal parlement zitten, samen actie voeren. Wij met Groen waren er ook bij. We scharen ons met deze opmerkelijke actie achter de noodkreet van de werkgroep Spoorslag. We klagen de nefaste ontmanteling aan van het spoornet aan in West-Vlaanderen. Nu reeds is het goederenvervoer quasi volledig opgedroogd en is de dienstuurregeling voor reizigers een ramp. Terwijl de autowegen dichtslibben en files naar Brussel en Frankrijk dagelijkse kost zijn, is Infrabel al jaren bezig met de onherstelbare ontmanteling van het spoornetwerk in West-Vlaanderen. Dat moet echt stoppen.

Het West-Vlaamse hinterland is – als uithoek op het Belgische spoornet – sowieso al karig bedeeld als het op spoorverbindingen aankomt. Idem voor Limburg. Terwijl andere provincies over een performant netwerk beschikken, zijn er hier -éénmaal Kortrijk en Brugge voorbij- enkel nog doodlopende lijnen 66 (Brugge – Kortrijk), 69 (Kortrijk –Poperinge) en 73 (Lichtervelde – De Panne). Verbindingen met Frankrijk of Groot-Brittannië maken een omweg via Henegouwen. West-Vlamingen die de trein willen gebruiken wachten vaak al een aanzienlijke verplaatsing naar één van de stations op de vernoemde lijnen. In die weinige aansluitingspunten laat de dienstverlening vaak te wensen over.

Dat is niet verwonderlijk. Het uitbreken van uitwijksporen en wissels levert de spoorwegen een beperkte besparing op, maar ondermijnt alle mogelijkheden voor spoorwegoperatoren om een concurrentiële dienstverlening op lange termijn aan te bieden. De toekomst van een mobiel West-Vlaanderen wordt op die manier op onherstelbare wijze gehypothekeerd. Zo zijn er amper nog mogelijkheden voor treinen om elkaar te kruisen. Eénmaal een trein in de richting van het kopstation is vertrokken, is het vaak wachten tot hij terug is alvorens een ander treinstel het tracé kan afleggen. (meer…)

---

Kunnen we akkoord gaan dat Zwarte Piet door schoorstenen kruipt?

Ingediend op november 12th, 2016 door bartcaron

Het Pietenpact. Het doet me weinig. Ik begrijp uiteraard dat het niet kan dat zwarte pieten er als hulpjes worden ingezet, of als kwaadaardige knechten. Ondergeschikt uiteraard. Maar, ze zijn vaak sympathieker en toegankelijker dan de Sint, onfeilbaar en alwetend. Hebben die zwart pieten wel een racistische achtergrond? Of zijn hun gezichten veeleer gekleurd door kerk en geloof. Door demonen? Ja dus.

Voor mijn kinderen is het simpel: Zwarte Piet is zwart (misschien niet helemaal) omdat hij door de schoorsteen komt. Probleem opgelost? Nee, na de commotie, vooral in Nederland, vonden deBuren dat een Pietenpact de onrust zou doen wegebben. Ik vrees het tegendeel. Het Minderhedenforum vindt het niet ver genoeg gaan. Rechts Vlaanderen vindt het gedoe helemaal overbodig. Weer eens polarisering. Je krijgt van die reacties zoals “mogen zwarte mensen dan geen zwarte Piet meer spelen?”. Wat hebben we hier in Sinterklaas’ naam mee gewonnen?

Eerst dit: er is al heel veel geschreven over zwarten in de westerse populaire cultuur. Het standaardwerk ‘Wit over zwart’ (1990) met als ondertitel ‘Beelden van Afrika en zwarten in de westerse populaire cultuur’, van Jan Nederveen Pieterse (uit de digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren) verklaart op een erudiete wijze deze geschiedenissen. Feit is dat daarin vaak, maar niet altijd, vooroordelen zichtbaar worden tegenover andere culturen, en ja, dat er racistische trekken zichtbaar zijn. De figuur komt overigens nog voor, zoals bij het kaartspel ‘zwarte piet’? (meer…)

---