Ingediend op maart 26th, 2015 door bartcaron
Een nieuw staaltje N-VA-arrogantie, vandaag in De Standaard. De meerderheidspartij N-VA zet Cultuurminister Sven Gatz in de wind. De partij dicteert hem wat in zijn visienota over de subsidieronde in de kunsten moet staan. Inhoudelijk is de koers duidelijk: de N-VA kiest voor de grote instellingen die ze zal aansturen, voor Vlaamsche uitstraling, voor de traditie en de canon, voor nieuwe bezuinigingen, voor vermarkting, en wil Vlaamse verantwoordelijkheid afschuiven naar het lokale niveau.
Volgende week presenteert Sven Gatz in de Commissie Cultuur, Jeugd, Sport en Media de visienota voor de volgende subsidieronde van het Kunstendecreet. Dat is zo afgesproken met de minister. In die visienota schetst de minister de inhoudelijke krijtlijnen van zijn kunstenbeleid.
Ik houd, samen met het culturele veld, de adem in. Als we de visie van de minister kennen, kan de discussie losbarsten. Het Vlaams parlement zal het debat voeren, en daarbij ook het kunstenveld uitnodigen en beluisteren.
Nu is er een Vlaams parlementslid van N-VA die meent dat hij een schot voor de boeg moet geven en zijn eigen visie de wereld moet insturen. Het lijkt er sterk op dat hij als lid van der meerderheid inkijk kreeg in de nota van de minister en die echoot, en die ter elfder ure wil in de ideologische matrijs van de N-VA wil gieten. (meer…)
Ingediend op januari 31st, 2015 door bartcaron
Ingediend op november 17th, 2014 door bartcaron
Ja, het is een zinvolle reflectie van Tom Naegels in DS van zaterdag. Hij doorprikt met verve de mythe van het kunstenaarschap, vooral de rol van kunstenaars in het verbeelden van een betere wereld, en hun plaats als critici van een fout lopende samenleving. Ja, dat mag zeker eens gebeuren. Maar door zich (nogal) eenzijdig te baseren op de speech van Frie Leysen, schetst hij eigenlijk een zeer eenzijdig beeld van positie, rol en identiteit van kunstenaars en kunstenorganisaties. De gevierde Frie Leysen is een waardevolle maar niet de enige stem in het kunstenland.
Tom Naegels haalt verschillende dimensies van het kunstenaarschap aan in één (ingekorte) zin: “De reden waarom de artistieke sector machteloos staat tegenover alles waar hij graag invloed op zou willen hebben, is precies omdat die sector zich aldoor verliest in die mix van mystiek, ideologie en zelfverheerlijking, dat al te geflatteerde zelfbeeld van de kunstenaar als uitverkoren dwarsdenker”. Over die mix wil ik het hebben.
Dwarsdenkers?
Kunstenaars hebben een autonome positie verworven in de loop van de geschiedenis. Fijn toch? Omdat ze doen wat ze doen, en willen doen, Dat heeft zoveel moois en interessants opgeleverd. Niet alleen dwarse kunst, kunst met een mening, een uitgesproken gedachte, een maatschappijkritische reflectie. Soms, maar meestal niet. We kunnen ook gewoon genieten van een fantastische uitvoering van de vioolpartita’s van Bach, of van een bezoek aan het Groeningemuseum, of van het lezen van De Engelenmaker? Wat is daar nu in Godsnaam dwarsdenkerig aan? Beschouwden die kunstenaars zichzelf als uitverkoren dwarsdenkers? (meer…)
Ingediend op november 1st, 2014 door bartcaron
De eerste liberale cultuurminister sinds Patrick Dewael. Daarenboven van de hand van een liberaal die geboekstaafd staat als sociaal. Dat maakt een mens dubbel nieuwsgierig. Ja, de beleidsnota Cultuur is goed geschreven, de nota bevat mooie uitgangspunten en principes. Zo hoort het. Helaas vaak worden een aantal principes niet of nauwelijks vertaald in de tekst zelf. Hier ook. Het is fijn te lezen dat de minister wil inzetten op een emanciperend cultuurbeleid, op een geïntegreerd diversiteitsbeleid, en dat een integrale visie op cultuureducatie en cultuurparticipatie hierbij voorop staat. Mooie woorden die grote verwachtingen oproepen. Helaas. Eerst een overzicht van wat erin staat en dan een lijstje van alles wat ontbreekt.
Een beleidsnota begint met een omgevingsanalyse. Deze hier is summier. En gekleurd. Gericht op de doelstellingen die verder in de nota komen. Zo is de beschrijving (?) van het Vlaamse kunstenlandschap enkel problematiserend. Het is inderdaad onmiskenbaar dat het aantal organisaties de laatste jaren sterk is toegenomen bij een min of meer gelijkblijvend budget.
De omgevingsanalyse geeft zelfs voorzetten voor de doelen. Letterlijk: ‘De overheid verwacht van gesubsidieerde actoren dat ze ondernemerschap en een minimumaandeel aan eigen inkomsten realiseren. Subsidies kunnen dus beschouwd worden als een hefboom, met een terugverdieneffect.’ Daarmee zet de minister duidelijk en direct de toon.
Dat we hier weinig of niks lezen over de problemen die kunstenaars ervaren, over de spreiding, over participatie en educatie wijst op die nogal tendentieuze invulling van de omgevingsanalyse. Professor Gatz schrijft ook over cultuurparticipatie: ‘Leren in cultuur (cultuur als doel) en leren door cultuur (cultuur als middel) zijn in deze even relevant en verdienen gelijkmatige erkenning.’ Ik zal het niet ontkennen.
‘Het Vlaamse cultureel-erfgoedbeleid kent momenteel een spanning tussen enerzijds de huidige draagkracht van de actoren in het veld en anderzijds de vele verwachtingen die de overheid stelt tegenover deze organisaties.‘ Het is een ware opluchting vast te stellen dat de minister dat ook weet. Is het daarom dat deze sector ook nog eens fors moet inleveren zonder de verwachtingen bij te stellen?
Je zet een zonnebril met gebarsten glazen op, een baseballcap en desnoods oogkleppen. En dan kom je bij een dergelijke omgevingsanalyse uit.
Op naar de strategische en operationele doelstellingen. (meer…)
Ingediend op oktober 29th, 2014 door bartcaron
Wij schrijven jullie zelden of nooit een brief. Logisch voor een politieke partij. Maar als de nood het hoogst is … Wij willen het hebben over de besparingen van de Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V in de cultuursector. Forse besparingen. Net daarom dat wij jullie deze brief schrijven. We willen graag onze ontgoocheling en boosheid met jullie delen. Groen betreurt de gang van zaken ten zeerste.
Vlaamse regering pakt kunstsector extra-hard aan
Als het niet goed gaat met de openbare financiën, dan moet iedereen besparen. Dat is het mantra van de nieuwe Vlaamse regering. Moet ook Cultuur dan een bijdrage leveren? Zeker niet in de ordegrootte die de regering nu hanteert.
Uit het budget voor Cultuur, Jeugd en Media wordt op een klein miljard euro, 51 miljoen euro weggeknipt. Dat is meer dan 5 procent; opvallend veel. De minister heeft daar nog geen uitleg over gegeven. De besparingen in andere sectoren zoals onderwijs of welzijn zijn veel beperkter. Ze beperken zich tot enkele procenten op werkingssubsidies, zelden of nooit op loonsubsidies.
Waarom dat verschil? Wij kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat de nieuwe Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V de cultuursector eens goed wil ‘pakken’. Het is een keuze die ideologisch geïnspireerd is. Het zijn immers kritische geesten, die kunstenaars en culturele werkers, die de gang van zaken in de samenleving becommentariëren en op geheel eigen wijze benaderen.
Ingediend op mei 6th, 2014 door bartcaron
De these die Koen Smets in zijn bijdrage ‘Het probleem met cultuursubsidies’ op Apache.be poneert, is interessant. Zeker. Maar zijn visie, net als die van Andreas Tirez in De Tijd, gaat uit van een fundamenteel verkeerd uitgangspunt. Beide auteurs versmallen immers cultuurbeleid, en zeker cultuursubsidies, tot een economische relatie tussen een producent en een consument van cultuurgoederen. Op die relatie ga ik straks nog in. Maar eerst wil ik even fundamenteel afstand nemen van een economische benadering van cultuursubsidies.
Cultuurbeleid gaat immers over veel meer. Dat beleid krijgt grotendeels vorm via subsidies. Ze worden op de eerste plaats niet gegeven om de consument aan betaalbare prijzen aan culturele activiteiten te laten deelnemen, maar omwille van zowel het intrinsieke als het instrumentele belang van kunst en cultuur. Voor het laatste volstaat te verwijzen naar de studie van Pascal Gielen en de toegankelijke vertaling van de besluiten door Patrick De Rynck in ‘De Waarde van Cultuur’. Ik heb er drie jaar geleden zelf een boek over geschreven ‘Niet de kers op de taart, waarom kunst- en cultuurbeleid geen luxe is’.
De intrinsieke waarde, daar is het mij in dit stuk om te doen. (meer…)
Ingediend op maart 13th, 2014 door bartcaron
Kunstenaars dragen al decennia bij tot een hogere kwaliteit van de publieke ruimte en openbare infrastructuur. Of niet soms? Maar de pragmatiek haalt het meestal van de verbeelding. Ook in dit geval.
Op het eind van een legislatuur zie je telkens weer sluipgedrag. Het is een kwaal die uitsluitend voorkomt bij de meerderheidspartijen en die erin bestaat dat er nog vlug-vlug, stoemelings dus, diverse voorstellen en ontwerpen van decreet door het Vlaams parlement worden gejaagd. Vaak worden daarvoor bevriende ledenparlementsleden van de meerderheid, die het dossier niet zo goed kennen, door het vuur gejaagd. Adviezen worden niet gevraagd, discussie wordt gemeden. Het is sluipende besluitvorming. Sluipend is in de politiekgeen democratische deugd..
Kunst in Opdracht
Zo werd onlangs een voorstel van decreet ingediend oor de meerderheid over de integratie van kunstwerken in openbare gebouwen. Het originele decreet uit 1986 bepaalt dat wie bouwt met subsidie van Vlaanderen, een percentage moet besteden aan kunst in of rond dat gebouw of de infrastructuur. Het werd pas vanaf 1999 geïmplementeerd, vooral in de zorgsector.
Dat decreet moet een opfrisbeurt krijgen, daar is vriend en vijand het over eens. Maar wat nu voorligt is niet of minder dan een grondige verminking van dat decreet. De minimumdrempel wordt stevig opgetrokken zodat het gros van de projecten zal kunnen ‘ontsnappen’. En de percentages voor de grotere bedragen worden ernstig verlaagd. Je voelt het aan je kleine teen, de bestaande regeling is niet erg geliefd. De meeste zorgvoorzieningen beschouwen deze verplichting als een blok aan het been, velen vinden het niet oké dat wie geld besteedt voor zorg, daarvan een percent moet afstaan aan een artiest. ‘Zijn er dan geen hogere prioriteiten’? In de welzijnssector woedt er al jaren een stille oorlog tegen, en blijkbaar heeft de welzijnsminister nu het gat schoon gezien om hier grotendeels komaf mee te maken. Met dank aan de ministers van Binnenlands Bestuur, niet bepaald een kunstminnaar, durf ik haast te denken. Kortom, weg met die vervelende kunst. Waarom ook sp.a-parlementsleden het voorstel mee ondertekenden, is wel een raadsel. In hun zuilportefeuille zitten toch niet veel welzijnsvoorzieningen. Voelen ze de nood aan om hun christelijke kameraden te ondersteunen? Denken ze aan het budget van hun OCMW? Of zijn ze ingedommeld? (meer…)
Ingediend op maart 12th, 2014 door bartcaron
De aanpassing van het Participatiedecreet illustreert het totaal gebrek aan ambitie van Joke Schauvliege en de Vlaamse regering.
Minister Joke Schauvliege (CD&V) wil het participatiedecreet, een decreet dat inzet op meer participatie aan cultuur, jeugdwerk en sport, wijzigingen. Dit decreet regelt geen specifieke sector, maar wil de participatie bevorderen via een flankerend en stimulerend beleid.
De aanpassing is een perfecte illustratie van het totaal gebrek aan ambitie van deze minister en bij de uitbreiding de Vlaamse regering. De CD&V had in de vorige beleidsperiode felle kritiek op dit decreet. En zie wat er nu uit de koker van vijf jaar Schauvliege komt: een decreet met veel minder ambitie, het schrappen van doelen op het vlak van interculturaliteit, het afbouwen van de sectoroverschrijdende aanpak (cultuur, jeugdwerk en sport in één decreet), het makkelijker toegankelijk maken van subsidies voor verenigingen van de bevriende zuilen, wat meer liefde (toegang tot aanbod verruimen, tweejaarlijkse projectsubsidie…) voor cultuur- en gemeenschapscentra enz. (meer…)
Ingediend op maart 10th, 2014 door bartcaron
Dit is haast een feuilleton. Op het opiniestuk dat hieronder staat (en in Knack) met de titel ‘De slappe kost van Joke Schauvliege’ reageerde cultuurminister Joke Schauvliege. Ik wil u haar reactie niet onthouden: lees ze hier. Maar in haar poging om alle bloemen zelf te krijgen, faalt ze echter deerlijk. Daar gaan we.
Wie zei alweer dat het participatiedecreet niet het verhoopte succes had gekend? Was u dat niet mevrouw Schauvliege? Of een partijgenoot van u? Ja toch? Hij vroeg zich in welke mate het Participatiedecreet reëel bijdraagt tot een toename van de participatie. En dat er nooit een nulmeting is geweest. Alsof dat decreet de participatie naar ongekende hoogten had moeten stuwen. De liefde van uw partij voor dit decreet is nooit groot geweest, dat weten we. En dat blijkt ook uit deze verminking.
Uw partijgenoten hebben blijkbaar nooit willen begrijpen dat dit decreet een flankerend beleid beoogde, zeg maar aanvullend was op andere cultuurdecreten. Maar ook dat het vernieuwende vormen van participatie wilde erkennen en stimuleren. Dit decreet alleen zou niet tot indrukwekkende kwantitatieve participatieresultaten leiden, maar vooral moeten werken voor een aantal moeilijk te bereiken groepen. Het is zoals met een huis, je kan het opperbest isoleren, maar als je kieren en spleten niet dicht, dan blijft de energierekening hoog. (meer…)
Ingediend op januari 24th, 2014 door bartcaron
Het nieuwe zendschema van Radio 1 gezien? Cultuur is simpelweg gedumpt. Radio moet nu immers avontuurlijk zijn, ook Radio 1. De nieuwe wind die in hogere luistercijfers moet resulteren, klinkt nu zo: “Radio 1 wil radio maken voor mensen die gefascineerd zijn door alles wat er in de wereld gebeurt, vandaar de keuze voor ‘Altijd benieuwd’ als baseline.“
We zijn helemaal onder de indruk (sic). Ja, het klinkt goed, maar waar gaat het in godsnaam over? In de plaats van het gewraakte doch onvolprezen Joos komt nu elke weekdag tussen 10 en 12 uur het nieuwe De bende van Einstein. Een programma “dat op zoek gaat naar wat mensen fascineert en wat fascineert aan mensen”. Dat soort geniale vondsten komt ongetwijfeld uit de koker van slimme marketeers van het type Jan Callebaut.
Het kan best een fijn programma worden, maar moet cultuur dan zo nodig naar de vergeetput? Cultuur staat niet meer in het zendschema. Blijkbaar is Radio 1 nu ook aanhanger geworden van de leuze ‘als ik het woord cultuur hoor, trek ik mijn pistool’. Beleefder uitgedrukt: cultuur krijgt de schuld van de dalende luistercijfers. Er ligt wel een alibi klaar. Dat kunnen we meemaken op zondagochtend met Bar du matin van de bij Klara weggeplukte Annemie Tweepenninckx, om 7 uur ’s ochtends welteverstaan.
De cultuurliefhebbers zullen er ongetwijfeld voor opstaan, zeker als ze laat thuiskwamen van het concert of de voorstelling die ze de avond voordien meemaakten. Fijn van Radio 1 dat ze invités ochtendlijke files besparen, al zullen ze niet met de trein moeten komen. In het persbericht van de VRT staat dat het een programma wordt “over schoonheid, ontroering en passie”. Avontuurlijk dus. Oh la la.
Maar, ik mag niet liegen. De VRT zegt dat cultuur meer aandacht krijgt in alle programma’s van Radio 1. Dat zal wel. Zoals geschiedenis vandaag wordt benaderd in het secundair onderwijs, zeker? Het vak is onzichtbaar in de schoolagenda, maar het maakt deel uit van integrale vakken. Die goedgelovige Vlamingen toch. Cultuur ondergaat op Radio 1 hetzelfde treurige lot.
De beheersovereenkomst met de VRT bepaalt dat onze openbare omroep cultuur in de breedte en de diepte moet brengen, en hiervoor structureel samenwerkt met culturele actoren. De VRT moet zelfs een actieve rol opnemen in de cultuurwereld, onder meer door evenementen toegankelijk te maken voor een groot en divers publiek, door te blijven investeren in kwalitatieve producties met een archiefwaarde en door als hefboom te fungeren voor vernieuwende audiovisuele productie.
Schone schijn
Waw, zou je zo denken. De werkelijkheid toont dat deze opdracht wordt benaderd met het sérieux van ‘schone schijn’. Er wringt meer dan één schoentje in de Reyerslaan, of liever in de relaties tussen de bonzen aan de Reyerslaan en de vertegenwoordigers van de aandeelhouders, het Vlaams Parlement en de minister. De laatsten willen, gevoed door de oprechte bekommernis om kunst en cultuur zo dicht mogelijk bij mensen te brengen, publieken te prikkelen, kunstenaars te ondersteunen…, dat onze openbare omroep die taak ter harte neemt. Zo’n missie kun je moeilijk van commerciële zenders als Q-music of VTM verwachten. Daar moeten radio en televisie geld opbrengen, logisch zelfs.
Is het net niet daarom dat we openbare zenders hebben? Om informatie en cultuur bij zoveel mogelijk mensen te brengen? Natuurlijk echoot de Reyerslaanleiding die gedachte, maar in de praktijk wort die vermalen tot nobele doch onhaalbare wens.
De hoge dames en heren staren liever godganse dagen naar de lichtbak van de kijk- en luistercijfers, en stellen er tot hun verbijstering vast dat de commerciële concurrenten wel eens enkele procenten durven bijwinnen, ten koste van de VRT-zenders. Deze commerciële logica, geïnspireerd door marketeers en gevolgd door een ratrace naar kijkers en luisteraars, domineert de discussies aan de directietafels. Kwantiteit is blijkbaar veel belangrijker dan diepgang en kwaliteit.
Om de schijn op te houden zullen we dan nog een streepje cultuur doorheen andere programma’s weven. Liefst niet te moeilijk doen, kies maar populaire cultuuruitingen. Maar geen lange gesprekken, geen saaie muziekfragmenten, geen literair gedoe…
Trouwens, al even stilgestaan bij de muziekkeuze op Radio 1? Ook daar is artistieke kwaliteit allang geen norm meer. Enkel de druk van labels om hun bands op de playlist te krijgen, gebaseerd op de populariteit van welbepaalde rockbands, bepaalt wat we horen. Als de voormalige luisteraars van Studio Brussel een dagje ouder worden, luisteren ze blijkbaar naar Radio 1, en dan moet hun muzikale voorkeur mee verhuizen. Andere genres worden verwezen naar de late avond of de vergeetput.
Kiezen voor kwaliteit
Dit is geen pleidooi voor oubollige cultuurprogramma’s. Niemand wil luisteraars wegjagen. Maar een pleidooi voor moed. Moedig zijn is kiezen voor kwaliteit, tegen (on)wil en (on)dank. Stop die verdomde competitie met de commercie. We hebben een openbare omroep omdat die anders zou zijn, beter, gedurfder, diepgaander. Ja, desnoods met wat minder kijkers en luisteraars. Steeds meer wordt Klara het enige alibi voor de rubriek ‘kunst en cultuur’. Blij dat Klara er is, daar niet van. Droevig dat cultuur naar de achterbank wordt verwezen.
Ik denk dat de leiders van de VRT in hun kantoren meewarig het hoofd schudden als ze mij en vele collega’s uit de cultuurwereld, maar ook volksvertegenwoordigers met een hart voor kunst en cultuur, beluisteren. Och die naïevelingen. We zullen ze een beetje paaien.
Ongestraft gaat dat maar door. Jullie houden ons gewoon aan het lijntje. Zoiets heet ‘morele contractbreuk’.
We moeten af van ‘middeleeuwse’ overdracht van jachtrechten
Alternatieven voor dierproeven
Ketnet wil zender voor allerkleinsten, “Legitieme vraag en begrijpelijke ambitie”
Gereglementeerde boekenprijs unaniem goedgekeurd door Vlaams parlement
Wat liep er fout met de bescherming Villa Slabbinck? (Brugge)
Groen verwelkomt Bellegemse windmolens, maar vraagt ‘windplan’ voor regio Kortrijk
Woede van boeren terecht, maar alleen ander landbouwmodel geeft boeren een zekere toekomst.
Provinciebestuur W-Vl verliest vele (culturele) instellingen
Bart Caron : “Overdracht cultuurbevoegdheden provincies is een wangedrocht !”
Nog geen bescherming poldergraslanden
Brugge weert plooifiets uit overheidsgebouwen
De Leie of het Kanaal naar Roeselare: Groen wil meer binnenvaart
Kortrijk Airport, milieuvergunning aangepast?
Wanneer faire prijzen voor landbouwproducten?
Burgerkabinet ontslaat Gatz niet van plicht om al bestaande inspraak te versterken
Steeds meer monumenten wachten op broodnodig onderhoud. Ondertussen verkrotten ze
Freya Piryns voorgedragen als vertegenwoordiger in de Raad van Bestuur van de VRT
Regering krimpt beloofde natuurgebieden langs de Leie sterk in
Bruggen in Kortrijk, werkende verlichting op de fietspaden is een brug te ver…
LAR-zuid, woordbreuk van de stadscoalitie
Informatie, diverse sporten en cultuur moeten prioriteit VRT blijven
‘Gemeenteraad is wachtzaal voor wie schepenambt wil’
Persmededeling: Groen maakt werk van versterking West-Vlaamse open ruimte.
Persbericht: 5 Groene werven voor een impuls in West-Vlaanderen.
Copyright 2024 - bartcaron.be // Design: Het Concept / Matthias Malfrere - Web development: ikhona