Enqu

Ingediend op april 13th, 2005 door bartcaron

Actuele vraag van de heer Bart Caron tot de heer Geert Bourgeois, Vlaams minister van Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media en Toerisme, over de bevraging van de Vlamingen betreffende de rol en opdracht van de VRT.

De heer Bart Caron: Mijnheer de voorzitter, leden van de regering, dames en heren, de bevraging die minister Bourgeois wil houden, lijkt op de klankinstallatie van dit parlement: ze kraakt en stokt. We kunnen ons afvragen of de vragen wel begrijpelijk zijn en de juiste antwoorden zullen opleveren.
Mijnheer de minister, u hebt in uw beleidsnota terecht een brede bevraging van de Vlaamse bevolking aangekondigd over de rol en taak van de openbare omroep. Er zal een nieuwe beheersovereenkomst worden afgesloten die zal ingaan op 1 januari 2007, en we moeten op tijd beginnen met die oefening. U had het over een bevraging van de bevolking, het middenveld en experts. U had in de commissie een zeer ambitieuze bevraging aangekondigd, maar ik vraag me af of dit het geval is.

De drie vragen zijn perfect te beantwoorden door experts in media. We kunnen hier ook een interessant debat voeren over vragen als: ‘In welke mate beantwoordt de manier waarop de VRT zijn kerntaken invult, aan uw verwachtingen ten aanzien van de publieke omroep?’ Geef toe dat dit geen vraag is waarmee een groot publiek wordt gemobiliseerd. Wat kunnen we trouwens uit zo’n vraag concluderen?
Een goed onderzoek zou minstens uit twee delen moeten bestaan. Een eerste deel zou een kwantitatief onderzoek moeten zijn onder de brede bevolking via een gestratifieerde steekproef. Daarbij worden voldoende Vlamingen geselecteerd via een goede steekproef die dan moeten antwoorden op duidelijke en te kwantificeren vragen. Een tweede deel kan een kwalitatief onderzoek zijn waarbij experts, politici, mediamakers en dergelijke diepgaand worden ondervraagd over de rol en de kwaliteit van de openbare omroep. Die twee elementen gecombineerd met een open publiek debat zouden duidelijkheid brengen over de rol van de openbare omroep.

Met alle begrip, en ook met het regeerakkoord voor ogen waarin is bepaald dat Vlaanderen bij de discussie moet worden betrokken, vragen we ons af of dat wel de goede werkwijze is. We hebben in onze fractie gevraagd wat er nu allemaal meer en wat er minder moet worden geprogrammeerd. Wel, het resultaat lijkt op wat Studio Brussel en De Morgen aan het licht brachten. Studio Brussel had het over potjes confituur. In onze fractie werd gepleit voor meer voetbal en seks op de VRT. Uitgerekend dat zijn de onderwerpen die morgen minder aan bod zullen komen!
Ik ben het met de minister eens om te zeggen dat de Vlamingen een serieus debat moeten voeren over de rol van de openbare omroep. Is wat voorligt echter niet heel mager in het licht van de ambities van de minister?

Minister Geert Bourgeois: Mijnheer de voorzitter, geachte collega’s, tot mijn verbazing krijg ik de indruk dat de sprekers hier de beleidsnota niet hebben gelezen en niet aan de bespreking ervan hebben deelgenomen.
Ik herhaal kort waarover het gaat. Er moet een nieuwe beheersovereenkomst met de VRT worden afgesloten. Dat gebeurt binnen de krijtlijnen van het decretale kader dat vooralsnog niet wordt gewijzigd. We willen dat grondig voorbereiden, zoals ook in het buitenland is gebeurd of momenteel gebeurt. In Ierland is dezelfde aanpak gevolgd. De Nederlandse regering heeft een studie over de taak van de publieke omroep besteld. Ter voorbereiding van een nieuw charter van de BBC is een Groenboek geschreven. Er zijn nog andere voorbeelden.

Ik heb een advies aan de Mediaraad gevraagd. Ik wil nogmaals duidelijk stellen dat het om een alomvattend advies zal gaan. Ik gun u het plezier om een karikatuur van de bevraging te maken, maar ik wil dat de bevolking weet dat de bevraging op een dubbele pijler stoelt. Er wordt voorbereidend wetenschappelijk onderzoek gevoerd, waarvoor een fulltime onderzoeker is aangetrokken. Hij is al een tijdje bezig met de voorbereiding van het advies over de beheersovereenkomst. Hij doet dat op basis van wetenschappelijke publicaties en van wat daarover elders wordt gepubliceerd.

De tweede pijler is de bevraging aan de hand van open vragen die werden opgesteld door de Mediaraad. Ik zal uw bedenkingen daarover meedelen. Ik zal meedelen dat sommigen vinden dat de vragen onbegrijpelijk zijn. In elk geval hebben de leden van de fractie van de heer Caron de vragen begrepen, want er zijn antwoorden op gekomen – al kunnen we ons afvragen of ze dienstig zijn voor een nieuwe beheersovereenkomst. In elk geval zullen er zeer diverse antwoorden komen op die open vragen. Het zijn kwalitatieve vragen. Kwantitatieve aspecten worden niet bevraagd, want daarvoor bestaan al meetinstrumenten zoals kijkcijfermetingen en waarderingsonderzoeken.
Het is de bedoeling te komen tot een echt debat over de taak van de publieke omroep anno 2005, met het oog op de nieuwe beheersovereenkomst voor de periode 2007-2011. Onze representatieve democratie, met zijn vertegenwoordigende sociale, culturele, economische, jeugd-, sport en welzijnsorganisaties, wordt onderschat. Ik hoop dat de vele Vlaamse organisaties de moeite zullen nemen om die vragen grondig te beantwoorden, op basis van een grondige discussie.

Ik kan u zeggen dat tot mijn verrassing ook de burger, van wie verondersteld wordt dat hij nauwelijks de vragen kan lezen, er sterk in is geïnteresseerd. Er zijn nu al een kleine duizend antwoorden op de site binnengekomen, terwijl we pas op maandagmorgen zijn gestart. Er zijn een honderdtal aanvragen om de vragen op de klassieke schriftelijke manier te kunnen beantwoorden.

Ik heb er alle vertrouwen in dat we ideeën zullen toegestuurd krijgen en dat de bevraging aanzet tot creativiteit en nadenken. Dat is ook de bedoeling van de bevraging. De Mediaraad zal onder meer op basis van de ideeën, de suggesties en de opmerkingen, maar vooral op basis van de status questionis van het wetenschappelijk onderzoek en van een ruime kijk over de grenzen heen van wat aan kwaliteit leeft, een omvattend advies bezorgen. Verder zal ik in de eerste plaats mijn verantwoordelijkheid opnemen om te komen tot een goede, nieuwe beheersovereenkomst.

De heer Bart Caron: Mijnheer de minister, ik maak de karikatuur niet, maar pik ze op in mijn omgeving, in de media en de kranten. Ik wil hier duidelijk stellen dat ik niets heb tegen de bevraging op zich. Integendeel, wij zijn er absoluut voorstander van. De regels van wetenschappelijk sociologisch onderzoek worden hier echter met de voeten getreden. De vragen zijn natuurlijk maatschappelijk relevant, maar men kan ze niet op die wijze aan het brede publiek stellen.
De vraag is welke kwaliteit we binnenhalen met duizend antwoorden. Hoe weten we dat en hoe verwerken we dat? Het is belangrijk dat er een brede bevraging is, de Mediaraad zijn rol speelt en er diverse signalen komen, maar de wetenschappelijke fundering en de mobiliserende kracht staan hier buiten kijf.

Ik sta niet alleen met dat standpunt, heel wat bladen leveren dezelfde commentaar. Nu het nog niet te laat is, zou u nog andere instrumenten kunnen inzetten – de beheersovereenkomst moet immers morgen niet worden geschreven. Zo kunnen we een goed beeld van Vlaanderen krijgen van de experts, van het middenveld en van de radio- en televisiemakers.

Minister Geert Bourgeois: Ik weet dat men andere methoden kan aanwenden om te komen tot een kwantitatief onderzoek en dat men steekproefsgewijs enquêtes kan doen. Ik denk aan de Copernicushervorming die tot een bevraging heeft geleid waar 2,5 miljoen euro aan werd besteed. Men zou alle burgers van dit land een formulier kunnen geven, dat laten invullen en er vervolgens niets mee doen. Dit hele onderzoek, het wetenschappelijke aspect ervan en de Mediaraad inbegrepen, kost 136.000 euro. Het gaat dus om een beperkte kostprijs, maar het laat ons toe om te komen tot een wetenschappelijk onderbouwd a
dvies.
Ik lees ook wat daarover wordt geschreven. De bevraging heeft aanleiding gegeven tot satire. Ik kan satire ook smaken, maar we zijn bezig met een allesomvattend onderzoek dat ernstig wordt opgevat. Inzake kwantiteit zijn er andere mogelijkheden die bijvoorbeeld toelaten te definiëren wat de kijkcijfers zijn.