De nieuwkomersverklaring, de harde stok achter de deur?

Ingediend op maart 31st, 2016 door bartcaron

The Francken wil het, de federale regering steunt hem hierin. Nieuwkomers moeten binnenkort een nieuwkomersverklaring tekenen? Een soort engagementsverklaring is het. Ze beloven, als ze het document ondertekenen, dat ze zich engageren ‘om ervoor te zorgen dat ikzelf, evenals mijn eventuele kinderen, gedurende ons verblijf in België, ons in de samenleving zullen integreren en er op actieve wijze aan zullen deelnemen.’

Het klinkt als ‘vanzelfsprekend’. Je gaat toch niet ergens wonen op niet aan de samenleving deel te nemen. Even vanzelfsprekend is dat nieuwkomers de mensenrechten respecteren, de vrijheid en de persoonlijke integriteit van iedereen respecteren, de vrijheid van vereniging, eredienst, beleving van sexuele geaardheid, de gelijkheid mannen en vrouwen en het feit dat geweld bij ons ook strafbaar is.
Eigenlijk weet iedereen dat toch? Ook nieuwkomers? Waarom is de verklaring dan nodig? Het venijn zit wellicht in de staart. Nieuwkomers moeten ook de taal van de regio waar ze zich vestigen (Nederlands, Frans of Duits) leren en daarvoor gebruik maken van de inburgeringstrajecten. Burgers en gezinnen zijn bij ons zélf verantwoordelijk zijn om in hun levensonderhoud te voorzien. Zo staat het letterlijk in de tekst. Dat diezelfde inburgeringstrajecten goede kansen bieden om zelfvoorzienend te worden.

Akkoord, er staat niets ‘fout’ in deze tekst, behalve bij de vrijheid van vereniging, die negatief gedefinieerd wordt. En toch krijg ik er een ongemakkelijk gevoel bij. Ik begrijp het zo: nieuwkomers zijn niet echt welkom. Dat ze zware inspanningen moeten leveren of teruggestuurd zullen worden. Als het de bedoeling is om huwelijken met partners uit het land van herkomst te ontmoedigen, als het de bedoeling is gezinshereniging te bemoeilijken, dan zal deze maatregel wel het gewenste effect hebben.

De muren rond België worden alsmaar hoger, allochtonen worden als een probleem behandeld, gestigmatiseerd, tenzij zij zich maximaal assimileren. En moet de Vlaming/Belg dan geen inspanningen leveren? Blijkbaar niet. Is integratie echt een eenzijdig verhaal van ‘zij’ die moeten integreren in ‘onze’ samenleving? Wat met de welig tierende discriminatie en achterstelling op de woonmarkt, in jobs enz., wanneer worden dat aangepakt? Dat is toch ook een voorwaarde voor integratie?

Integreren… wanneer is het genoeg? En, wie gaat dat ‘genoeg’ beoordelen? Wat als je geen job vindt, hoe hard je ook zoekt? Wat als je niet door het examen Nederlands geraakt, hoe hard je ook je best doet? Krijg je dan meteen een terugkeerticket?

Nee, zo bouwen we ook geen warme, maar een harde samenleving, die mensen tegen elkaar opzet. Verdergaande polarisatie, dat zal het op uitdraaien, vrees ik.
Natuurlijk zijn er naast rechten ook plichten. En die gelden voor iedereen, autochtonen, oud- en nieuwkomers. Die staan in wetboeken en worden afgedwongen door politie en rechtbanken. Niemand wil dat die laks worden toegepast.

Maar een nieuwkomersboodschap overbrengen in deze toon, klinkt vals.