Toneel: schoonheid en walging

Ingediend op april 12th, 2010 door bartcaron

Ik ben gaan kijken naar ‘Godses’ van Geert Six, een voorstelling van de Unie der Zorgelozen en van Ceremonia. Een solo van een indrukwekkende Geert Six. Prachtig. Ontroerend. Aangrijpend. De tekst (en regie) van Erik De Volder is gebouwd op verhalen uit Geerts kindertijd. Het is een vertelling van onverwerkt (oorlogs)verleden, die verschillende generaties typeerde, vormde, vervormde. Geert speelt in de Scala in Kortrijk, de oude feestzaal die de Unie onlangs aankocht. Te midden een volkse buurt, die de verhalen nog zoveel herkenbaarder maken.
Na ‘Brief aan mijn Rechter’ van NTGent met Frank Focketyn, ben ik deze week weer helemaal in de ban het theater geraakt.

Gesubsidieerd toneel, een delicate kwestie. Een reden te meer om er voorzichtig mee om te gaan. Ja, het mag van mij wat geld kosten aan de gemeenschap, maar het moet dan wel goed gebruikt worden. Het probleem is niet dat er bij ons schitterende producties gemaakt worden, maar wel dat er al te veel slechte worden gemaakt.
En daarom word ik boos als mensen misbruik maken van de regelgeving. Vorige week kwam nog zo’n verhaal in de media. Het bestuur van BAFF / Raamtheater smijt de directie buiten en vervangt die door een nieuwe die een totaal andere koers wil varen … uiteraard met hetzelfde geld van de overheid. Kom zeg.

De vraag is of er subsidie kan zijn (Kunstendecreet) als de organisatie aan wie die subsidie werd toegezegd, bij de start van de subsidieperiode haar artistieke beleid drastisch omgooit? Bij BAFF (het vroegere Raamtheater) wordt Tom Van Bauwel bedankt voor bewezen diensten, net als de zakelijk leidster. Zij kregen in april 2008 de opdracht om het oude Raamtheater nieuw leven in te blazen. Het theatergezelschap had enkele jaren op rij negatieve adviezen van de beoordelingscommissie gekregen. Diezelfde commissie daarentegen leverde voor het beleidsplan van Tom Van Bauwel een positief rapport af en BAFF kon opnieuw op subsidies rekenen. Op 1 januari van dit jaar startte de nieuwe periode. Maar lang duurde dat niet. Het bestuur dankte hen vorige week af. Het artistieke roer wordt aan Steven De Lelie (Theater aan de Stroom) overgedragen. De zakelijke leiding aan Tim Luyten. Beiden zijn de oprichters van het Antwerpse Theater aan de Stroom. Wat een toeval dat precies datzelfde Theater aan de Stroom ook subsidie van de Vlaamse Gemeenschap krijgt. Samen met de BAFF-subsidie zou dat 800.000 worden. Als, ik zeg wel ‘als’ ze zouden fuseren. Wie haalt dat uit elkaar? Vooral omdat de nieuwe chef al heeft aangekondigd dat BAFF weer tot Raamtheater wordt omgedoopt en dat hij kiest voor meer voor toegankelijk repertoiretheater, een beetje zoals het Theater aan de Stroom dat doet.’ Twee keer van hetzelfde dus. Of hoe een bestuur een hold-up pleegt op subsidiegeld.

Uit het Kunstendecreet blijkt echter duidelijk in dergelijk geval de subsidiëring van BAFF / Raamtheater moet stopgezet worden. De minister kan de subsidies intrekken als de organisatie niet meer uitvoert wat ze in haar beleids- en actieplan heeft aangekondigd. De organisatie voldoet dan immers niet meer aan de subsidievoorwaarden. De nieuwe koers van BAFF /Raamtheater wijkt immers drastisch af van wat in het ingediende beleidsplan werd geschreven.

Als we nog een beetje geloofwaardig cultuurbeleid willen in Vlaanderen, dan moet de minister optreden. Dat zal ik haar toch vragen. Anders kan je maar beter lachen met de delicate evenwichtsoefening die de indiening van beleidsplannen, de beoordeling ervan door onafhankelijke commissies en de politieke beslissing van de regering vormen.
Dit kan niet, ik reken op rechtlijnigheid van de politieke verantwoordelijken. Al weet ik nu al dat er weer heel wat politieke gelobby zal volgen om alles blauw blauw te laten. Wat haalt het: vriendjespolitiek of politieke moed? Belangrijk, zeker hier. Het gaat immers om ons heel kwetsbare theaterbestel. Dat verdraagt geen geknoei.
Alleen kwaliteit kan richtinggevend zijn. Ten bate van de goede kunstenaars en het publiek.