Groei, groei, groei … de ultieme hallucinatie van de economie - deel 2

Ingediend op september 3rd, 2012 door bartcaron

Ik vroeg aan VOKA en UNIZO of ze een antwoord wilden formuleren op de blog “Groei, groei, groei … de ultieme hallucinatie van de economie”. Dit stuk publiceerde ik hieronder, op 29 augustus. VOKA bezorgde deze reactie. Ik wil ze de lezer niet onthouden.

Ik stelde het volgende: “We hebben (in het zuiden van West-Vlaanderen)  een tekort aan bedrijfsgronden, we hebben een tekort aan personeel en we exporteren veel. Laat ons dan toch kiezen voor minder nieuwe bedrijven, voor minder ruimtebeslag … Wij, de mensen die hier wonen, worden er toch niet beter van bedrijven aan te trekken die werknemers moeten zoeken die er niet zijn, en producten te maken die we hier niet gebruiken of consumeren? Dan stopt de inname van nieuwe open ruimte, dan hebben landbouwers toch nog enige kansen, kunnen we investeren in natuur, in een aangename leefomgeving … Moet de economische groei oneindig blijven doorgaan?”

Dit is het antwoord van Jo Libeer: “Waarom moeten we de exporterende industrie in Zuid-West Vlaanderen laten groeien? Ik vermoed dat u net als ons vragen stelt over welvaart, hoe die te genereren en hoe we die kunnen laten stand houden in een vergrijzend en globaliserend België. Kijken we naar Europa, dat blijkt dat landen en regio’s die nog over een sterk bedrijfsleven beschikken en voldoende uitvoeren er veel beter voor staan dan landen waar het industrieel apparaat grotendeels is verdwenen. Als klein landje dat niet over grondstoffen beschikt, is het heel belangrijk dat we voldoende uitvoeren omdat we anders de invoer van zowat alle grondstoffen en andere producten niet gefinancierd krijgen. Ook qua armoede en scholing doen de meer geïndustrialiseerde landen met een handelsbalans in evenwicht het een pak beter dan de landen die tekorten hebben of weinig industrie.

Waarom dan Kortrijk? Wel, in België hebben we slechts enkele industriële clusters, vooral rond onze zeehavens, luchthaven en rond de universiteiten. Het Kortrijkse heeft duidelijk ook zo’n industriële cluster. We spreken wel degelijk van cluster. Industrie gaat zich steeds meer clusteren omdat ze gebruik maken van gezamelijke leveranciers, klanten, onderhoudsbedrijven… Het is van goud waard voor de welvaart in België dat we nog over een aantal van die industriële clusters beschikken. Niet alleen stellen ze, ondanks de heel hoge Belgische loonkost, direct en indirect heel wat mensen uit de regio te werk, ze genereren ook heel wat belastingsinkomsten. Het zou daarom heel gevaarlijk zijn als we de weinige clusters die we hebben, laten doodbloeden.

In Kortrijk werken inderdaad heel wat mensen uit Noord-Frankrijk. De werkgeversbijdrage voor die mensen vloeit al naar de Belgische schatkist. Binnenkort betalen zij ook hun personenbelasting in België.  Wij zouden inderdaad graag zien dat er meer mensen uit gebieden met hoge werkloosheidscijfers in België, in onze regio komen werken. En we moeten er ook oog voor hebben dat de leefbaarheid zoals mobiliteit, groenvoorzieningen, cultureel aanbod, veiligheid… in de regio gegarandeerd blijft. Wij denken dat beide mogelijk zijn.”

En ik kreeg nog een zeer interessante reactie van Inge, die actief is in het Roeselaarse: “Met veel belangstelling las ik uw schrijfsel over de ultieme hallucinatie van de economie. Midden-West-Vlaanderen heeft sterk te kampen met de krapte op de arbeidsmarkt, dit blijkt uit de cijfers. Gemeentebesturen willen de ondernemingen op hun grondgebied hier houden, onder meer met het oog op de (lokale) werkgelegenheid.
Ons kapitalistische model schrijft voor dat bedrijven moeten groeien om te blijven bestaan. Enerzijds veroorzaakt dit een druk op de grond, en klinkt de roep om meer bedrijventerreinen en /of om een andere invulling van de bestaande terreinen.
Anderzijds vinden de bedrijven onvoldoende nieuwe en / of geschikte werknemers.

De nieuwe gastarbeiders zijn hierop een antwoord. Zij wijzigen ingrijpend de cultuur binnen bedrijven en binnen dorpssamenlevingen. Sommige bedrijven zijn voor autochtonen niet meer aantrekkelijk omdat hun eigen taal er nog nauwelijks wordt gesproken. Gemeentebesturen worden geconfronteerd met huisvestingsproblematieken van deze nieuwe gastarbeiders.
Een fenomeen dat liever snel dan laat dient te worden aangepakt.

Noot ivm het ‘opleiden’ van langdurig werklozen:
In (Midden-) West-Vlaanderen is er een relatief kleine, zeer moeilijk tewerkstelbare, groep werklozen, in vakjargon de ‘restgroep’ genoemd. Vele gemeenten hebben een werkloosheidscijfer dat onder de frictiewerkloosheid valt.
Deze mensen ‘opleiden’ tot zij een reguliere job aankunnen is zeer moeilijk. Voor velen van hen is een job in de sociale economie het hoogst haalbare.”