Woordbreuk Sven Gatz betekent einde voor kwart van kunstenhuizen

Ingediend op juni 30th, 2016 door bartcaron

Kunstensubsidies: stagnatie verkopen als winst. Nee, het is nog erger: het is verlies verkopen als winst. Er wordt net geen 85 miljoen euro toegekend aan de kunstenorganisaties terwijl er 83 miljoen in de pot zat. En er wordt 54 miljoen toegekend aan de grote kunstinstellingen terwijl er 52 miljoen in de pot zat. De N-VA haalt haar gramschap, ze pleitte voor de grote instellingen en krijgt haar zin.

De beoordelingscommissies en de administratie hebben adviezen uitgebracht voor een bedrag van 106 miljoen voor 244 kunstorganisaties. De N-VA heeft blijkbaar ook op dit punt haar slag thuis gehaald. Zij wilden slechts 200 organisaties overhouden… er blijven er amper 207.

Ja, wie het goed doet, en mooie plannen maakt, wordt daarvoor beloond. Een beetje toch. Maar schijn bedriegt. Elke stijging van minder dan 12% is in praktijk een status quo. Want zoveel is er afgeschaafd de voorbije jaren. De beslissingen wijken daarenboven mijlenver af van de adviezen. Ze worden steeds sterk afgetopt.
Sven Gatz had het sinds zijn aantreden steeds gehad over twee magere jaren, die zouden gevolgd worden door betere jaren. Voor de kunstenorganisaties zou het alleen beter kunnen gaan. Niks krijgt hij daarvan voor elkaar. Het is woordbreuk, niets meer en niets minder. De kracht van de verandering heeft weer eens bewezen dat dat In een vermageringskuur eindigt. De impact van N-VA is groot. Van een Vlaams nationalistische partij verwachten we eerder dat ze investeert in ‘Vlaamse’ cultuur dan de hakbijl boven haalt.

Hoeveel impact heeft minister Gatz eigenlijk? Bitter weinig blijkbaar? Hij wordt straks de minister van inkrimping: bij de VRT, de kunstensector, het sociaal-cultureel werk enz.

Vergeet niet dat de cultuursector In de slechtste economische periode de grootste inspanningen heeft moeten leveren. Nu de economie aantrekt , en de Vlaamse regering zich een investeringsregering durft te noemen, wordt dat op generlei wijze hersteld. De kunstensector is in Vlaanderen die zich State of the Art durft noemen, duidelijk geen investeringspoot.

De regionale spreiding – Gatz had nog zo beloofd de periferie provincies te ‘sparen’ – wordt in dit verhaal ook niet gerealiseerd. In de perifere provincies, West-Vlaanderen en Limburg, vallen er procentueel veel slachtoffers.

Wie slechts een ‘voldoende’ artistiek advies had, mocht vrezen, maar sommigen zijn opgevist. Op welke gronden dat gebeurt? Politieke lobbying dus, meer dan ooit tevoren. Nooit heeft een minister de adviezen zo gemanipuleerd.

Vandaag krijgen er 272 gesubsidieerde organisaties subsidie, vanaf volgend jaar nog 207. Het is duidelijk dat de diversiteit van het veld daar zwaar gaat onder lijden. De muziekclubs bloeden, de folk- en wereldmuziekscene nog het meest. Droevig. Ook het sociaal-artistiek werk komt er niet beter gesteund uit.

Fusieorganisaties worden een beetje beloond: Wilde Westen (De Kreun & Festival van Vlaanderen Kortrijk), De Werf en Vrijstaat O, Arsenaal/Lazarus, Het nieuwstedelijk (Braakland/ZheBilding & de queeste).

Heeft Gatz zijn intenties uit de Visienota Kunsten waargemaakt? Zijn beleidsprioriteiten waren o.a. een divers kunstenlandschap, internationale uitstraling en ambitie, een ondernemend en slagkrachtig kunstenlandschap dat breed toegankelijk is via o.a. kunsteducatie en aandacht voor sociaal-artistiek werk.
Helaas bestaat er geen tweede zittijd… Maar voor zo’n ferme buis heeft het ook geen zin om door te gaan.

————————————

Een paar aanvullingen

Zie tabel met vergelijking tussen gevraagde en toegekende bedragen hier.
Daaruit blijkt toch ook een en ander. Wie een sterke stijging werd geadviseerd, die werd heel sterk afgetopt. De grootste groeiers krijgen procentueel het laagste percentage van het advies. Zo voor Rekto:verso, Scheld’apen, Maar daarachter schuilt de onwil om organisaties het verdienen te laten doorgroeien, zoals B’Rock, Manoeuvre, Fabuleus, Zonze Compagnie en anderen. Wie klein was, moet dat blijven.
Nog opmerkelijker is dat diegenen die quasi 100% van het geadviseerde bedrag krijgen, niet hoog in de ranking staan, zoals Anima Aeterna, de Roovers, Netwerk, Eastman, Ultima Vez en Stan. De minister wil hen duidelijk beschermen.

Een kleine analyse van de beslissingen, gerelateerd aan de categorie ‘voldoende’ in het artistiek advies gecombineerd met minstens ‘nipt onvoldoende’ in het zakelijk advies:
Opgevist, o.a. :
– grotere boites uit de gouden driehoek: NTGent, Zomer van Antwerpen, Behoud De Begeerte, Ultima Vez, Villanella, De Bijloke, Eastman
– andere prestigieuze huizen: Anima Aeterna en andere
– een apart verhaal: Designregio Kortrijk (zakelijk nipt onvoldoende) en de enige in dit geval

Niet-opgevist o.a.:
– met een zakelijk ‘zeer goed’: oa het KIP, Action Scenique
– met een zakelijk ‘goed’: Judas Theaterproducties (de enige musicalproducent!), Tristero, Zita Swoon
– met een zakelijk ‘voldoende’: Leporello, Kamerorkest Brugge, Nijdrop, Luxemburg (het kindertheater en -muziektheater bloedt), Platform K (sociaal-artistiek),

Nog straffer is het lot van twee organisaties die een goed artistiek advies kregen maar een ‘nipt onvoldoende’ zakelijk, nl. Il Fondamento en H ART. Wie dacht dat het artistiek advies het leidend principe was, heeft het goed mis.

Pijnlijke beslissingen zijn er verder nog in overvloed. Laat me de nadruk leggen op enkele die een ernstig verlies betekenen voor het kunstenlandschap, al hebben ze minstens één ‘onvoldoende’: 5 voor 12 (muziekclub), Pantalone (muziektheater voor kinderen), ’t Ey en ’t Smiske (folkclubs), Jeugd en Muziek, Rataplan, Muziekodroom, De Vaartkapoen, Poëziezomer Watou, Let’s Go Urban.
Ik ben onvolledig, maar het illustreert de drijfveren van deze beslissing.