En de boer… hij staat in de kou

Ingediend op maart 7th, 2019 door bartcaron

Nooit stond ik in mijn 15-jarige loopbaan als Vlaams volksvertegenwoordiger voor een groter dilemma. Steun ik het decreet rond een weersverzekering voor de boeren zoals het op vandaag voorligt of zorg ik ervoor dat het niet gestemd geraakt? Het is kiezen tussen de pest en de cholera. Niet voor mij, maar voor de boeren. Want één zekerheid is er: zij zullen de pineut zijn, ongeacht of de nieuwe regelgeving er komt of niet.

Waarover gaat het? De jongste jaren moet de (Vlaamse) overheid steeds meer tussenkomen wegens schade aan de oogsten. Denk maar aan de droogte van vorig jaar, de plotse hevige regenval, de schade aan fruitbloesems door late vorst wanneer de bomen, zoals dit jaar, veel te vroeg ontwaken uit hun winterslaap.

Iets wat te veel kost en ‘dankzij’ de klimaatverandering in de toekomst wellicht steeds meer zal gaan kosten, daar wil de Vlaamse Regering graag vanaf. En dus ging ze de boer op, op zoek naar private aanbieders van een weersverzekering voor de landbouwsector.

Een moeizame tocht blijkbaar, want alhoewel het voornemen al stond ingeschreven in het regeerakkoord ligt er nu, 5 jaar later pas een heel wazig voorstel op tafel. Een voorstel dat volgens de juridische dienst van ons parlement broddelwerk is en dat geen enkele concrete garantie biedt voor de landbouwers. Zal er een privéverzekeraar gevonden worden om een dergelijke polis te ontwikkelen? Dat weet Assuralia (de koepel van de verzekeraars) niet. Zullen de boeren er op intekenen, of laten, zoals in Nederland, ook hier 90% van de boeren de kelk aan zich voorbij gaan? Hoeveel zal de premie kosten aan de boer? Er worden getallen genoemd van €50 per hectare, maar even goed van €1.000 per hectare. Zo nat is de vinger waarmee er gewerkt wordt.

En ja, tijdens de opstartjaren zal de Vlaamse Overheid wel een deel van verzekeringspremies subsidiëren. Het voorstel van decreet spreekt zelfs van 65% het eerste jaar. Maar zelfs dat is niet meer dan een aanname. Het is immers de Vlaamse Regering die gemandateerd wordt om de modaliteiten te bepalen.

Diezelfde Vlaamse Regering bestelde een dure studie om de haalbaarheid van een weersverzekering te onderzoeken en het eindoordeel luidt: we weten het niet. Een weersverzekering is dan ook iets helemaal anders dan pakweg een brandverzekering. Als Vlaanderen getroffen wordt door aanhoudende droogte claimt de ganse sector op het zelfde moment vergoedingen. De buffer bij de verzekeraars moet dan ook veel groter zijn dan voor het compenseren van de 0,0… % woningen die jaarlijks afbranden. De verzekeringspremies zullen allicht navenant zijn.

Een regeling met zoveel onzekerheden en onvolkomenheden kan je toch onmogelijke goedkeuren, denk je dan. Terecht. Maar helaas, zo simpel is het niet.

Eind december vorig jaar, tussen de regels van het programmadecreet door, schrapten de Vlaamse meerderheidspartijen N-VA, CD&V en OpenVLD de mogelijkheid voor boeren om nog langer steun te krijgen van het algemene Vlaamse rampenfonds. De oude regelgeving werd dus al afgeschaft voor er zicht was op een alternatieve verzekering.

Met een dergelijk onbehoorlijk bestuur zet de meerderheid mij vandaag dus het mes op de keel. Ofwel laat ik de boeren in de kou staan, zonder recht op steun van het rampenfonds en zonder dat er een alternatief is. Ofwel steun ik het krakkemikkige alternatief, vol onzekerheden, dat vandaag voorligt. Een alternatief waarvan niemand weet of het ooit levensvatbaar en betaalbaar zal zijn.

Het zijn twee opties, maar in beide gevallen is de boer de pineut.

Door de stemming twee weken uit te stellen, heb ik de collega’s wat extra bedenktijd gegeven. Het is immers geen schande om terug te keren op hun voortvarendheid. De oude regelgeving kan gerust vanonder het stof gehaald worden en nog een paar jaar doorlopen tot er een gedegen onderbouwd alternatief is waarbij de boeren niet per definitie de klos zijn.