Kunst in de publieke ruimte … geldverspilling?

Ingediend op december 20th, 2012 door bartcaron

Die vraagt hangt nu al maandenlang over Gnika Trolb. Over wie, hoor ik u vragen. Over Gnika Trolb; een kunstwerk van Nick Ervinck dat begin dit jaar besteld werd om de oude Leiearm in Menen nieuw leven in te blazen. Het beeld zou al in september moeten geplaatst worden, maar werd het slachtoffer van een bescheiden politiek steekspel binnen een uittredende meerderheid en tussen oude en nieuwe heersers.
Laat me wel wezen: ik heb het niet zo begrepen op cultuur- of andere schepenen die aan het einde van hun mandaat perse een merkteken willen achterlaten. Een onuitwisbare versteende of verbronsde (verguld is te hoog gegrepen) getuige van een politieke loopbaan. Vaak is er weinig goeds aan, of het zou het simpele feit moeten zijn dat het na die erfenis definitief gedaan is met die (zonder gebeeldhouwde herinnering, weinig memorabele) carrière. Slechts heel uitzonderlijk halen dergelijke eindeloopbaankunstwerken enig artistiek niveau, komen ze in een harmonieuze omgeving te staan en overleven ze de tand des tijds.
Voor Gnika Trolb, en bij uitbreiding de Menense cultuurschepen Christine Depoortere wil ik graag een uitzondering maken. Ook voor Nick Ervinck, trouwens. Hij is niet zomaar een verdienstelijke kunstelaar die er nog eens eentje te goed had van de schepen. Nee, hij is één van de meest beloftevolle West-Vlaamse beeldende kunstenaars van het moment. Iemand die op de drempel staat van een internationale doorbraak en dus ook de drempel van compleet onbetaalbaar worden voor een provinciestadje als Menen. Het is dan ook lovenswaardig dat de schepen de voorbije jaren haar budgetten keurig oppotte om deze te investeren in één topwerk.

Coalitiepartner CD&V was het beeld echter nooit echt genegen. Met een wisselmeerderheid werd in juni de bestelling van Gnika Trolb afgekeurd. Het budget bleef wel beschikbaar op de begroting en dus werd gisteren nog een ultieme poging gedaan om de deal af te ronden, maar CD&V veegde het punt van de agenda en Gnika Trolb naar de beeldenhemel. Geaborteerd.

Wie is hier nu de dupe? De kunstenaar die met een zo goed als afgewerkt, maar niet afbetaald kunstwerk in zijn atelier blijft staan? Ach, met wat geluk haalt hij er op de private markt nog meer geld uit. De Menense politiek? Ach, daar zaten de jongste jaren toch al negatieve groeimarges meer in. De cultuurschepen? Ach, laat ons hopen dat haar heugenis niet afhangt van dat ene versteende relict. De Menense bevolking die zijn leefomgeving niet opgefleurd ziet door een meesterwerk? Ach, weet je, het gros van de Menense bevolking zal het worst wezen of een vreemde snuiter daar al dan niet iets raars (‘een kind kan dat ook’) neerpoot. En die 50.000 euro kunnen best wel nuttiger besteed worden.

Ja. Uiteraard kan je als stad met 50.000 euro het een en ander doen. Je kan een halve kilometer fietspad aanleggen of 100 zonnepanelen op je stadsgebouwen leggen. Je kan duizend minder bedeelde gezinnen een kerstcadeautje van €50 euro geven of een netwerkevenement organiseren waarbij je je ondernemers (en toekomstige werkgevers) in de watten legt.
Is 50.000 euro veel geld? Ja, best wel. Maar mag dat niet geïnvesteerd worden in een artistiek ingevulde openbare ruimte? Voor mij wel.
Gnika Trolb kost trouwens nog altijd maar een tiende van hetgeen de stad Oostende dit jaar betaalde voor de Rock Strangers van de Kortrijkse Q nummer 2.