Lamentatie over progressieve samenwerking

Ingediend op juli 1st, 2010 door bartcaron

Ik las het vandaag: een onderzoek van de universiteiten van Antwerpen, Brussel en Leuven toont aan dat sp.a en Groen! het zeer lastig zullen hebben om uit het electorale dal te kruipen. Bij de laatste verkiezingen sloegen volgens professor Marc Hooghe de ideeën van de sp.a niet aan, zelfs niet bij de eigen kiezers. Die geven de eigen voorstellen een score van slechts 7,65. Groen! doet het wat dit betreft pakken beter, maar wordt door de kiezer nog altijd beschouwd als een one issue-partij. Ook problematisch voor beide partijen is dat zij weinig waardering krijgen van kiezers van andere partijen en het dus zeer moeilijk hebben om stemmen te ronselen over de eigen partijgrenzen heen. Er is een grote ideologische afstand met de centrumpartijen, zo groot dat het niet evident is om kiezers aan te trekken. Tot hier de conclusies van dat onderzoek.
Het begint al: de CD&V is dus een centrumpartij. Maar wonen daar geen ACW-ers? En toch is de afstand groot. Als dat zo is … dan moet ik pessimistisch zijn?

Dat wil ik toch even afzetten tegen de droom van velen, de droom van een brede linkse samenwerking. Over de partijgrenzen heen van sp.a, Groen! en het ACW-deel van de CD&V? Eén linkse beweging die opkomt voor de belangen van de gewone man, zoals dat klinkt. Waar katholieken, atheïsten, progressieven, links-liberalen … samen kunnen werken aan één belangrijke agenda: een sociaal beleid in een eerlijke én welvarende samenleving. Bekoorlijk? Her en der kom je dergelijke dromers tegen, nietwaar Matti?
Er zijn al vaak oefeningen in samenwerking geweest, probeersels die meestal niet zo goed uitpakten. Er was ooit Het Signaal, of het kartel met Spirit, en sommige lokale kartels tussen groenen en socialisten. Vogels voor de kat? Is het echt zo dat de grootste de kleinste altijd opeet?

Ik wil graag samenwerken met elke progressieve collega. Maar ik heb niet zo’n uitgesproken liefde voor of afkeer van welke progressieve partner dan ook. Een brede progressieve partij zou een mooi verhaal zijn. Alleen, de redenen waarom dat niet gebeurt, zijn te vinden bij het ACW, niet bij ons of bij de sp.a. Het ACW wil niet. De levensbeschouwelijke (katholieke) banden halen het daar nog steeds van het progressieve ideaal. Als puntje bij paaltje komt wint de kerk, of liever de macht van de zuil, zelfs zonder veel kerk noch geloof.
Een samenwerking met de socialisten daarentegen lukt soms, soms niet. Die botst op andere hindernissen, vooral op interne machtsverhoudingen maar ook op mentaliteitsverschillen en ideologische accenten. De sp.a is groter en probeert, ook geheel eigen aan haar huisstijl, de directie te voeren. Hoe zou je zelf zijn? Op termijn dreigt inlijving, cf. Spirit. Maar stel u eens voor dat het ACW een partij zou zijn, dan zou ze toch hetzelfde doen?
Een samenwerking tussen drie ‘gelijken’ idealiseren is evenmin dé oplossing. Groen! is niet even groot, en dreigt onder de voet gelopen worden. Begrijpelijk toch? In een oefening met drie zijn we vandaag klein …

Is er dan geen goed scenario mogelijk? Oh ja, hard werken en mensen werven. Maken dat je groot genoeg bent om gewicht in de progressieve schaal te leggen. Zelf groeien. Of je dan apart, of samen met andere krachten ageert doet niet zoveel ter zake. Als links Vlaanderen maar groeit, het is amper nog 30 procent van het electoraat waard – er zijn gelukkig ook nog progressieve VLD-ers en zelfs N-VA-ers. Hoe dan ook, links is te klein. Zijn Vlamingen rechts? Ik vrees ervoor, niet extreem, maar toch eerder van ‘elk voor zichzelf’ tot het pensioen wenkt of ziekte toeslaat …

Van mij mag zoiets als Het Signaal van Maurits Coppieters zaliger. Heel graag. Maar het is een theoretisch verhaal. Immers, zo lang het ACW kiest voor de macht van het kerkportaal, en niet voor samenwerking met andere progressieven, lukt dat niet. Die keuze is er gewoon niet. Maar dromen mag hoor.