Sibiu, culturele hoofdstad

Ingediend op oktober 3rd, 2007 door bartcaron

We zijn met de Commissie Cultuur en Media van het Vlaams parlement enkele dagen naar Hongarije en Roemenië geweest. Sibiu was voor mij het belangrijkste bezoek. Het is immers culturele hoofdstad van Europa, en sinds ik werkte voor Brugge 2002 volg ik dergelijke steden met aparte belangstelling. Straks daar nog iets over.

De reis maakte indruk. We hebben, vooral met Roemenië dat sinds dit jaar lid is van de Europese Unie, een land bezocht dat erg anders is. Het is wellicht het mooiste land van de Europese Unie, maar tegelijk ook het land van de grootste extremen. Het is niet alleen het land van duizende rokende Dacia’s – het eigen automerk is familie van Renault – en de grootste luchtvervuiling, maar ook van duizenden kilometer telefoon- en elektriciteitskabel langs gevels of aan palen, wilde ruimtelijke ordening, slechte infrastructuur, wild kapitalisme, hypercommerciële media, zware vervuiling, zwerfvuil, bedelaars, BMW’s en Bentleys, talloze afgedankte industriële gebouwen en sites, bonte kraaien, wolven en bruine beren …
Roemenië vecht zich Europa binnen. Dat kost zichtbaar veel moeite, maar het loont duidelijk. Niet alleen rijzen de meeste luxueuze hotels uit de grond, ook tal van buitenlandse, ook Vlaamse bedrijven zoals Picanol of Deceuninck, investeren er.

Van Roemenië kunnen we veel leren, bijv. hoe verschillende religies en volkeren er al eeuwenlang met elkaar samenleven. De orthodoxe, de evangelische en de Rooms-katholieke kerk slagen daar moeiteloos in. Maar Roemenië, of liever de onderscheiden delen, is een divers land, dat vaak ten prooi viel van veroveraars. Vandaag vormt het een smeltkroes van verschillende volkeren, van Roemeniërs, Saksen, Hongaren, Moldaviërs, Wallachijers en de Roma. Merkwaardig is dat er vanaf de Middeleeuwen ook veel Vlamingen, Flandrenses genaamd, naar Transsylvanië uitweken. Nu nog zijn er in sommige Roemeense dialecten Nederlandse woorden te horen. Roemenië heeft veel en schitterend cultureel erfgoed.

Tal van steden hebben nog prachtige historische kernen, ondanks de duizenden eenvormige en lelijke appartementsblokken gebouwd door het Ceaucescu-regime.
Sibiu is nu culturele hoofdstad, en is een bezoek meer dan waard. Top is het Brukenthalmuseum – zie het laatste nummer van OKV dat er helemaal aan gewijd is. Het bevat een schitterende collectie, met erg veel Vlaamse kunst, Jan Van Eyck, de Breughels, Memling enz… Hun topwerk is het ‘Portret van een man met blauwe kaproen‘, en was dat nu net ook niet het topwerk van de van Eyck-tentoonstelling bij Brugge 2002, tevens afgebeeld op de affiche en de catalogus. Het volkspaleis (parlement) in Boekarest, door Ceaucescu gebouwd, is een megalomane uitdrukking van ontspoord regime. Het is het tweede grootste gebouw van de wereld, met tonnen marmer, met 200 zalen die allemaal groter zijn dan ons parlement. Er moesten duizenden woningen en historische  gebouwen voor wijken. En dat in een arm land … Vandaag zijn er 300 schoonmaaksters nodig om het te onderhouden. Kortom, een land van extremen: wilde Westerse invloeden versus restanten van een militaristisch regime, vaak onbeleefd en wantrouwig. Een land van veel schoonheid maar ook veel doffe ellende.