Cultuureducatie op school: nog bergen werk!

Ingediend op september 26th, 2007 door bartcaron

Vandaag stond het rapport in de kranten. Een Londonse prof onderzocht op vraag van de onderwijsminister de cultuureducatie in het Vlaamse onderwijs. Het rapport is zoals te verwachten is en de besluiten zijn voorspelbaar. We leren eigenlijk niets bij. We krijgen de bevestiging van wat we reeds lang weten. Namelijk dat er wel een en ander gebeurt, maar dat het zeer wisselend van school tot school, versnipperd, vaak afhankelijk van persoonlijke inzet van directies en leerkrachten. En we leren ook dat het deeltijds kunstonderwijs (de academies) elitair zijn.

Het goede nieuws eerst. Er zijn genoeg middelen, maar dat die worden onefficiënt ingezet. En daarmee zijn we al bij het slechte nieuws. Niet alle kinderen en jongeren kunnen immers genieten van een degelijke kunst- en cultuureducatie. Veel hangt af van hun afkomst, de financiële en culturele mogelijkheden van hun ouders, het toevallig terechtkomen in een kunstrijke of kunstzinnige school of in de klas van een cultuurminnende leerkracht. Er is geen structuur en geen continuïteit: er blijkt geen duidelijke ononderbroken leerlijn van het kleuteronderwijs tot het secundair onderwijs te zijn.
Ik hoop dat er daar nu echt krachtige beslssingen uit voortkomen. De grote vrijheid die scholen aan de dag kunnen leggen, ligt eigenlijk aan de basis van de verschillen. Zijn kunst  en cultuur voldoende belangrijk om die een meer centrale plaats te geven in het curriculum? Volgens mij wel. Een basiskennis ervan is toch onontbeerlijk? Het gaat daarbij niet over parate kennis in de zin van noem vijf Vlaamse  Primitieven, maar  het gaat om het ontwikkelen van een gevoeligheid voor kunst en cultuur. Dat moet tot de eindtermen behoren. Laat ons daar toch niet aan twijfelen.
Alleen, ik zou graag hebben dat dat ook hedendaags wordt verzorgd. Niet te beladen, met grote openheid voor de diversiteit van kunst en cultuur, niet alleen ex cathedra, niet alleen met aandacht voor de westerse en/of klassieke cultuur, maar zeer open divers en via een grote betrokkenheid op de praktijk. Dus, samen met kunstenaars, graag in het theater in het museum, via eigen beoefening, enz.

Het deeltijds kunstonderwijs, daar kunnen we nog hartig woordje over kwijt.  Dat staat ver af van de gewone scholen – graag veel meer contact – en is te selectief. Ik zou vooral willen pleiten dat onze academies wat minder onderwijsachtig zouden worden, en dus minder denken in termen van schooljaren en van voortgezette opleiding, maar veeleer in levensbrede vorming, van cultuurbeleving en -plezier. Waar is bijv.het verband met de amateurkunsten, wat met hedendaagse muziek, dans enz.  Het DKO evolueert in die richting, maar veel te traag.