Resolutie betreffende de omvorming van Belgi

Ingediend op december 13th, 2007 door bartcaron

Ik wil me vandaag niet laten verleiden tot een scheldpartij, een bodemloos vat vol kritiek, of tot het voeren van federale oppositie in het Vlaams parlement. Ik wil evenmin een verzuurde of negatieve tussenkomst houden. Dozen kritiek uitkappen zou iets te gemakkelijk zijn. Daarenboven, wij zijn niet uit op de onbestuurbaarheid van ons ‘dierbaar’ koninkrijk. Integendeel.
Hoe dan ook, het federale niveau zit geprangd tussen een steeds meer richtinggevende Europese Unie enerzijds, en een zelfbewuste en performante deelstaat Vlaanderen. Die kracht mag niet leiden tot zelfgenoegzaamheid, evenmin tot hoogmoed, of veel negatiever, tot groepsegoïsme. Echter, we mogen wel zelfbewust zijn, fier op wat we presteren. Ik ken regio’s die slechter bestuurd worden.

Wij willen met Spirit een positief verhaal brengen. Dat de federale regeringsvorming is mislukt, tot vandaag toch, lokt bij ons geen hoongelach op of cynische commentaren. Maar, we willen er wel lessen uittrekken voor Vlaanderen. Vooral omdat de gordiaanse knoop in het institutionele te zoeken is. De grote struikelblok is het uitblijven van een communautair akkoord.
Collega’s, het mechanisme dat leidt tot blokkering is gekend: Vlaanderen streeft o.m. naar fiscale autonomie, het defederaliseren van belangrijke sociaal-economische hefbomen zoals het arbeidsmarktbeleid, delen van de sociale zekerheid, mobiliteit, energie, huisvesting…  Inspiratiebron zijn de vijf resoluties die het Vlaams Parlement heeft aangenomen in 1999.
De Franstaligen zien in elk van deze eisen het schrikbeeld van een splitsing van het land opdoemen en leggen voor de Vlamingen onbespreekbare tegeneisen op tafel: de aanhechting van de Vlaamse faciliteitengemeenten bij Brussel, de realisatie van een Waals-Brusselse corridor, de versoepeling van de taalwetgeving, …

Deze gesprekken verzanden in een retoriek die het wantrouwen jegens elkaar verder aanwakkert. De publieke opinie voelt zich gedwongen te kiezen tussen separatisme en unitarisme. Van het ‘constructief federalisme’ is geen sprake meer. De context waarin de resoluties van 1999 tot stand zijn gekomen, is volledig veranderd en verhindert institutionele hervormingen binnen de krijtlijnen van een federale logica. Steeds luider klinkt immers de vraag: is er nog een gemeenschappelijk project?

Het is inderdaad hoog tijd om daar duidelijkheid in te scheppen. Dat kan alleen maar door in een open dialoog van gemeenschap tot gemeenschap af te spreken wat we gezamenlijk doen en dus ook wat we beter apart kunnen regelen. Duidelijkheid ontstaat door te kiezen voor een confederatie gebaseerd op rechtvaardigheid, verantwoordelijkheid en solidariteit. Een minimale sokkel van confederale bevoegdheden staat daarvoor garant. Het duidelijk poneren van zo’n confederalisme kan mogelijks aan de andere zijde van de taalgrens wel enig geruststellend signaal uitsturen: confederalisme betekent in alle geval dat er ook samen nog zaken geregeld worden.

De sleutel tot de vorming van een Belgische confederatie is de invulling van artikel 35 van de Grondwet. Dat artikel bepaalt dat de nationale overheid slechts bevoegd is voor die zaken die haar uitdrukkelijk zijn toegekend. De overige bevoegdheden worden uitgevoerd door de deelstaten, Vlaanderen en Wallonië, het kleinere Duitstalige deelgebied (dat zowel bevoegd wordt voor gemeenschaps- als gewestaangelegenheden) en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Alleen is die lijst met exclusieve nationale, confederale bevoegdheden nog niet opgemaakt. Het artikel 35 is met andere woorden nog niet geactiveerd.

Wij hebben een resolutie gemaakt. We hebben ze gisteren ingediend. We beogen daarmee de actualisering van de resoluties van 1999, zowel naar strategie als naar inhoud. Je zou kunnen zeggen dat ze daarmee ook overbodig worden. We stellen een totaal andere methode voor. We vragen of eisen niet meer Vlaamse bevoegdheden, nee, we willen praten over de bevoegdheden van de confederatie.
Wij zijn ervan overtuigd, dat we door artikel 35 te activeren, de communautaire dialoog uit de impasse kunnen halen. Niet de splitsing van België is het einddoel. Niet het opzeggen van de solidariteit met Wallonië. Maar ook niet het huidig immobilisme en het vastklampen aan verouderde Belgische structuren. Deze resolutie vertrekt vanuit de wil om constructieve samenwerking tussen de gemeenschappen opnieuw mogelijk te maken.

Mijnheer de minister-president, wat vragen we u? We vragen dat de Vlaamse regering een rechtstreekse dialoog op te starten met de Franstalige en de Duitstalige gemeenschap met het oog op het omvormen van België tot een confederatie. We vragen daarbij artikel 35 van de Grondwet als uitgangspunt te hanteren en bijgevolg over te gaan tot het vastleggen van de exclusieve confederale bevoegdheden.
We willen u ook een voorstel doen van wat er in zo’n confederale sokkel zou kunnen worden opgenomen. Volgens ons gaat het over de volgende confederale (exclusieve) bevoegdheden.

1. Het muntbeleid en de confederale belastingen.

2. De inkomensvervangende sociale zekerheid waarvan de financiering gebeurt met confederaal geïnde middelen.

3. Het toezicht op de gemeenschappelijke hoofdstad Brussel, in het bijzonder de naleving van de taalwetten door een co-communautair beheer van Brussel.
   

1. De confederale buitenlandse betrekkingen: de confederale overheid is op het buitenlands toneel bevoegd voor alle zaken die zij binnenlands behartigt (in foro interno, in foro externo).

2. De landsverdediging, mits een opt-out clausule: geen deelstaat kan worden gedwongen tot deelname die door de eigen bevolking niet gesteund wordt.

3. De confederale transportassen: dat zijn de grote treinverbindingen maar ook gasbevoorrading en elektriciteitsvoorziening.

4. Een aantal praktische bevoegdheden waaronder een grondwettelijk Hof, het Internationaal Privaatrecht, nationaliteitsverwerving, bepaalde prijsreglementeringen en indexberekening.
   

Ik stel vast, mijnheer de minister-president, dat ons voorstel aansluit op uw ‘Copernicaanse revolutie’. Daarom, en des te krachtiger dringen wij aan de dialoog van de gemeenschappen. Wij rekenen erop dat u initiatief zal nemen.